Wat mag je in de auto wel of niet doen?

Ook in deze blog ontkomen we niet aan wat regels die in wetten zijn vastgelegd. Belangrijk is artikel 5a van de Nederlandse Wegenverkeerswet 1994. De hoofdregel is dat het voor iedereen verboden is “zich opzettelijk zodanig in het verkeer te gedragen dat de verkeersregels in ernstige mate worden geschonden, indien daarvan levensgevaar of gevaar voor zwaar lichamelijk letsel voor een ander te duchten is”. Denk hierbij aan het zeer dicht achter een ander voertuig rijden, door rood licht rijden of tijdens het rijden een mobiel elektronisch apparaat vasthouden.

In artikel 6 van dezelfde wet staat “dat het verboden is voor iedereen die aan het verkeer deelneemt zich zodanig te gedragen dat een aan zijn schuld te wijten verkeersongeval plaatsvindt waardoor een ander wordt gedood of waardoor een ander zwaar lichamelijk letsel wordt toegebracht of zodanig lichamelijk letsel dat daaruit tijdelijke ziekte of verhindering in de uitoefening van de normale bezigheden ontstaat”.

Elektronische apparaten

Een ander belangrijk stuk wetgeving is het Reglement Verkeersregels en verkeerstekens 1990 (RVV 1990). Hierin is vastgelegd wat elektronische apparaten zijn. Dus als je een boete thuis krijgt vanwege appen tijdens het rijden, staat er feitcode R545 op de rekening van het CJIB. Dat is ontleend aan artikel 61a van de RVV 1990. Daar staat dat “Het is degene die een voertuig bestuurt verboden tijdens het rijden een mobiel elektronisch apparaat dat gebruikt kan worden voor communicatie of informatieverwerking vast te houden.”. Onder een mobiel elektronisch apparaat wordt in elk geval verstaan een mobiele telefoon, een tablet computer of een mediaspeler. Dus, als je weer de bekende CJIB-envelop (met paarse rand) thuisgestuurd krijgt: het is geen willekeur van een overijverige agent, maar echt 100% gebaseerd op de wettekst.

Mag het wel of niet?

In het rijtje met voorbeelden in de wettekst staan omstandigheden als scheren, eten, je haar doen, je opmaken etc. dus niet genoemd. Dus zou je zeggen dat dit is toegestaan. Maar is dat zo? Je raadt het antwoord vast al: dat hangt er vanaf. Het is dus verboden om je zo te gedragen dat je andere verkeersdeelnemers hindert of in gevaar brengt. Dus als je door te scheren je stuur niet meer goed kunt vasthouden en uit de bocht vliegt: jouw fout. Als je lang in je binnenspiegel kijkt om je lippen mooi te stiften en op je voorganger knalt: jouw fout. Je snapt het al: op elk moment moet je je auto onder controle kunnen houden en andere verkeersdeelnemers niet hinderen of in gevaar brengen.

Wat zijn de gevolgen als je een ongeluk veroorzaakt?

Het kleinste gevolg is de boete van €340 die je krijgt als je bijvoorbeeld de telefoon in het verkeer gebruikt in je hand, en op de foto wordt gezet. Daarnaast kun je door je gedrag een ongeval veroorzaken. SAP Letselschade Advocaten schrijven dat “de bestuurder van een voertuig een strafbare verkeersfout begaat indien hij/zij handelt in strijd met het verbod op het telefoongebruik”. Door het gebruik van de telefoon wordt een onvoorzichtige of zelfs gevaarlijke situatie veroorzaakt. De bestuurder is afgeleid en heeft minder oog voor het verkeer en de weg waarop hij of zij rijdt. Met andere woorden het telefoongebruik beïnvloedt het rijgedrag, waardoor bijvoorbeeld het tijdig tot stilstand brengen van de auto niet altijd meer mogelijk is en een aanrijding niet kan worden voorkomen”.

Als jouw rijgedrag dan leidt tot letselschade (of een slachtoffer komt te overlijden), dan kan de bestuurder daarvoor zowel strafrechtelijk als civielrechtelijk aansprakelijk zijn. Als aansprakelijke bestuurder ben je dan verplicht tot betaling van een schadevergoeding.

Als het situaties zijn waarbij niet het mobiele telefoongebruik de oorzaak is, maar bijvoorbeeld je scheerapparaat in combinatie met niet opletten (omdat je aandacht alleen op de binnenspiegel was gericht), dan kan je dezelfde argumentatie toepassen.

Wat dekt je verzekering eigenlijk?

Als jij de schuldige bent bij een ongeval, dan vergoedt de verzekeraar van jouw auto de schade van de tegenpartij. Dit is geregeld in artikel 6 van de WAM, de Wet Aansprakelijkheid Motorvoertuigen.

Als een ongeval wordt veroorzaakt door je telefoongebruik, is het nog steeds zo dat de tegenpartij de schade vergoed krijgt door jouw verzekeraar. Maar de verzekeraar kan deze uitgekeerde schade op jou gaan verhalen. En de schade aan je eigen auto moet je dan sowieso zelf dragen.

De verzekeraar moet wel aantonen dat het ongeval echt kwam doordat je je aan het scheren was en de aandacht volledig kwijt was. Ook bij gebruik van je mobiele telefoon moet de verzekeraar aantonen dat je jouw telefoon gebruikte op het moment van het ongeval. Dit is een probleem, want verzekeraars moeten dan toegang krijgen tot de informatie van je telefoonprovider. En die toegang kan de politie wel krijgen, maar een verzekeraar niet.

Informatie gecontroleerd door expert

De informatie op deze pagina is gecontroleerd door John van der Kleij, adjunct-directeur van RISK Assuradeuren en daar verantwoordelijk voor Verzekeringstechniek van onder andere Auto- en Woonverzekeringen. Verder is hij Coördinator Fraudebeheersing, opgenomen in het register van Volmachtbedrijven en lid van de NVGA.

Bronvermelding

De volgende bronnen zijn geraadpleegd:

• Nederlandse Wegenverkeerswet 
• Reglement Verkeersregels
• Kom veilig thuis
• Vraaghetdepolitie
• SAP Letselschade Advocaten
• Wet Aansprakelijkheid Motorrijtuigen